Haren - BIM en prefab

BIM en prefab gaan hand in hand

Hoe kun je als installateur het maximale halen uit het werken met BIM? Zowel Aalbers Installatietechniek als Rensa boog zich over dit vraagstuk. Zij vonden elkaar in een reeks samenwerkingen waar geprefabriceerde onderdelen het antwoord bleken. Marcel Duimering, projectleider E en W bij Aalbers: “Rensa neemt eigenlijk een deel van de werkvoorbereiding over.”

Aalbers Installatietechniek verzorgt het installatiewerk voor met name nieuwbouwwoningen, veelal stapelbouw en seriematige grondgebonden woningen. Duimering: “Wij bimmen alles. Onze engineers en BIM-CAD-tekenaars voeren dit in eigen beheer uit. Wij werken hiervoor met Revit. Voor ons als installateur zitten er tal van voordelen aan.” Een van die voordelen is dat de foutmarges op de bouw kleiner zijn, omdat alles tot op de millimeter nauwkeurig is te ontwerpen. Bovendien kun je in het ontwerpproces eventuele clashes al opsporen, waardoor de kans op faalkosten tijdens de bouw aanzienlijk vermindert. “Toch is dat voor veel installatiebedrijven niet voldoende om de overstap naar BIM te maken. Want de investering is groot en er zit meer werk in de voorbereiding. Doordat ze niet goed weten hoe ze optimaal gebruik kunnen maken van de mogelijkheden, wordt het door installateurs nog maar weinig ingezet.”

Beter ontwerp

Rensa boog zich ook over het vraagstuk hoe BIM optimaal kan worden benut. Het resulteerde in een plugin voor Revit. Deze bestaat uit een BIM Content Creator, een artikeldatabase waarmee de installateur een specialistisch model kan bouwen met ontwikkelde of aangepaste content. Met de plugin kan Rensa bovendien eenvoudig materiaallijsten genereren. Dankzij de samenwerking met Aalbers werd nog een handige module toegevoegd; vanuit het BIM model worden de prefab-tekeningen gemaakt. Steven Kok van Rensa Techniek: “Dat is sneller en secuurder en draagt zo bij aan betere installaties en meer gemak voor de installateur. BIM en prefab gaan echt hand in hand.” Dat beaamt Duimering: “Wij zeggen nu tegen Rensa: ‘dit is het model en hier is de planning. Zorg dat de juiste materialen op de juiste dag op de bouw zijn’. Waar mogelijk uitgevoerd in prefab. Zo neemt Rensa een deel van de werkvoorbereiding over. Het kost wat meer tijd in de voorbereiding, maar scheelt ons heel wat manuren en faalkosten op de bouw.”

Groots en ingewikkeld

Momenteel voert Aalbers het installatiewerk uit bij het project Westerholm in Haren, waar Rensa ook weer aan de hand van het BIM-model de (prefab-)materialen verzorgt en de bouwplaatslogistiek. Het is een project zoals zovelen: de bouw van een appartementencomplex dat bestaat uit 37 seniorenwoningen. Voor Aalbers niets nieuws onder de zon. Toch wil Duimering benadrukken dat ook hier, of wellicht juist hier, het werken met BIM en prefabben loont. Hij buigt zich over een sparingbus voor de uitsparingen die geplaatst wordt in de verdiepingsvloer, alvorens het beton gestort wordt. Een simpel stukje pvc-buis, door Rensa alvast ingekort en op maat aangeleverd op de bouw. Duimering: “Mensen denken vaak dat prefab allemaal groots en ingewikkeld moet. Maar juist dit soort ogenschijnlijke kleinigheden lenen zich uitstekend voor prefab: onze monteurs kunnen het meteen plaatsen op de plek die in het model staat aangegeven. Dat ze niet zelf hoeven te zagen of afval hoeven af te voeren, betekent dat zij zich bezig kunnen houden met specialistischer werk.”

Meerwaarde

In een tijd waarin vakmensen schaars zijn, is de besparing op manuren op de bouw van grote meerwaarde voor installatiebedrijven. BIM biedt ook andere voordelen voor Aalbers. Aan de hand van de data uit het model, maakt Rensa de nodige berekeningen voor de installaties. Zo kunnen de inregelstanden van bijvoorbeeld de ventilatieventielen aan het model toegevoegd worden. Ook de vertaling van ontwerp naar de praktijk verloopt soepeler met BIM. Hiervoor wordt gewerkt met zogenoemde total station points. Met lasers wordt op de vloer aangegeven waar bijvoorbeeld de ventilatieleidingen geplaatst dienen te worden. Duimering: “Zodra de prefab-onderdelen geleverd zijn, kan er eigenlijk niet zo veel meer misgaan op deze manier. Het is voor beide partijen een heel prettige manier van samenwerken.”

Beter voorbereid

Het project in Westerholm is een nieuw hoofdstuk in een lange reeks samenwerkingen tussen Aalbers en Rensa. Voor Kok zijn de gezamenlijke projecten een toonbeeld van de mogelijkheden die BIM biedt. Rensa kan dankzij deze werkwijze een nog grotere bijdrage leveren aan de engineering van de installaties. Kok: “De installateur heeft behoefte aan oplossingen om sneller en secuurder te kunnen werken. Wij maken nu deel uit van het bouwproces. Een nieuwe manier van ketensamenwerking waarbij we samen veel beter voorbereid zijn op de toekomst.”

Schat van informatie

Een Building Information Model (BIM) is een digitaal 3D-model van een bouwwerk waaraan allerhande data gekoppeld is. Een schat van informatie dus, weten ze ook bij Rensa Kennis en Innovatie. De collega’s van Rensa Techniek doen er bijvoorbeeld hun voordeel mee bij het maken van de prefab-tekeningen. Er was echter één probleem waar ze constant tegenaan liepen: de fabrikanten maken allemaal gebruik van andere software en productbibliotheken. Met als gevolg dat een prefab-tekening alsnog niet gelezen kon worden omdat bepaalde onderdelen niet herkend werden. Dat kan beter, dacht Björn Jansen, business developer bij Rensa. Hij verzamelde alle informatie en ontwikkelde een plugin met een uitgebreide artikeldatabase met gestandaardiseerde data, waar alle bekende BIM-tools mee overweg kunnen. Een voordeel voor de collega’s van Rensa Techniek, maar zeker ook voor de installateur, die zo een specialistisch model kan maken met alle relevante productinformatie.

Meer weten over de mogelijkheden van BIM en Revit? Bekijk Rensa Techtalk #11 op ons Youtube kanaal.